بهشته ملک افضلی؛ ابراهیم حاجی زاده؛ فضل الله احمدی؛ فضل الله غفرانی پور؛ آرزو فلاحی
دوره 21، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1393، ، صفحه 69-80
چکیده
زمینه و هدف: کمبود ابزار قابل اعتماد و معتبر برای عوامل پیش بینی کننده پوسیدگی دندان در نوجوانان بر اساس مطالعه ی زمینه ای و نیز ارائه مدل های مناسب جهت پیشگیری از پوسیدگی دندان در این زمینه مشهود است. پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان سنجی پرسشنامه ی عوامل پیش بینی کنندگی پوسیدگی دندان در نوجوانان با روش تحلیل عامل و ارائه مدل ها ی پیشگیری ...
بیشتر
زمینه و هدف: کمبود ابزار قابل اعتماد و معتبر برای عوامل پیش بینی کننده پوسیدگی دندان در نوجوانان بر اساس مطالعه ی زمینه ای و نیز ارائه مدل های مناسب جهت پیشگیری از پوسیدگی دندان در این زمینه مشهود است. پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان سنجی پرسشنامه ی عوامل پیش بینی کنندگی پوسیدگی دندان در نوجوانان با روش تحلیل عامل و ارائه مدل ها ی پیشگیری انجام شد.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در سال 92-1391 در نوجوانان ساکن تهران انجام گردید. در ابتدا مدل پیشگیری از پوسیدگی دندان و پرسشنامه ی عوامل پیش بینی کنندگی پوسیدگی دندان بر اساس مطالعه ای کیفی با روش گراندد تئوری طراحی شد. سپس 607 دانش آموز در بخش آنالیز فاکتور اکتشافی و 400 دانش آموز 16-12 ساله در بخش آنالیز فاکتور تأییدی با روش نمونه گیری سیستماتیک انتخاب شدند. پایایی ابزار با استفاد از روش های آزمون– باز آزمون و آلفای کرونباخ و روایی آن با استفاده از روش های روایی صوری، محتوا و سازه تعیین شد. آنالیز فاکتور اکتشافی با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آنالیز فاکتور تأییدی با استفاده از نرم افزار lisrel نسخه 8/8 انجام و مدل های مناسب پیشگیری کننده در این زمینه ارائه گردید.
یافته ها: تحلیل عامل اکتشافی پرسشنامه، به استخراج هشت عامل (عوامل رفتاری، هراس، حمایت اجتماعی، باورهای انگیزشی، نقش مدرسه، عناصر یاد دهنده، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و ارزش دندان) انجامید. نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل 8 عاملی برای پیشگیری از پوسیدگی دندان در نوجوانان برازش مناسب دارد و مدل 4 عاملی آن قوی ترین مدل در این زمینه می باشد و 76 درصد از رفتار های مرتبط به سلامت دهان و دندان را پیش بینی می کند. هم چنین نمره بازآزمایی و همسانی درونی کل پرسشنامه به ترتیب برابر با 74/0و 85/0 بود.
نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، پرسشنامه ی 38 گویه ای در رابطه با عوامل پیش بینی کنندگی پوسیدگی دندان، دارای روایی و پایایی مناسب بوده و مدل های ارائه شده می تواند در طراحی برنامه های آموزشی قابل استفاده باشد. هم چنین در فعالیت های پژوهشی آینده و در گروه های متفاوت دانش آموزان می توان این ابزار را به کار برد.
ابراهیم حاجی زاده؛ علیرضا حیدرنیا؛ شمس الدین نیکنامی؛ محمود کریمی
دوره 19، شماره 2 ، خرداد و تیر 1391، ، صفحه 190-197
چکیده
زمینه و هدف: مطالعات زیادی در سراسر دنیا، از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده به‌عنوان یک تئوری مناسب در پیشگویی رفتار سیگار کشیدن حمایت کرده‌اند. با توجه به فقدان ابزار مناسب بر اساس این مدل برای توضیح مصرف سیگار در ایران، پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان‌سنجی پرسشنامه تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده در رابطه با مصرف دخانیات در نوجوانان ...
بیشتر
زمینه و هدف: مطالعات زیادی در سراسر دنیا، از تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده به‌عنوان یک تئوری مناسب در پیشگویی رفتار سیگار کشیدن حمایت کرده‌اند. با توجه به فقدان ابزار مناسب بر اساس این مدل برای توضیح مصرف سیگار در ایران، پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان‌سنجی پرسشنامه تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده در رابطه با مصرف دخانیات در نوجوانان ایرانی انجام شده است. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی نمونه پژوهش شامل 365 دانش آموز 19- 14 سال بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. پرسشنامه پس از طراحی بر اساس روش توصیه شده آجزن، پایایی آن با استفاده از روش‌های آزمون- بازآزمون و آلفای کرونباخ و روایی آن با استفاده از روش‌های روایی صوری، محتوا و سازه تعیین شد. یافته ها: تحلیل عاملی پرسشنامه، به استخراج چهار عامل (نگرش، نرم های انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده و قصد) انجامید؛ که 61 درصد واریانس مشترک را تبیین می کرد. نتایج نشان داد که پایایی بازآزمایی و همسانی درونی کل پرسشنامه به ترتیب برابر با 0.84 و 0.86 است. همچنین نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی پرسشنامه تئوری رفتار برنامه ریزی شده در جامعه ایران برازش دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، نسخه فارسی پرسشنامه تئوری رفتار برنامه ریزی شده در رابطه با مصرف دخانیات دارای روایی و پایایی مناسب بوده و قابل استفاده در فعالیت های پژوهشی می باشد.